- μονομαχία
- Αγώνας ανάμεσα σε δύο πρόσωπα, σύμφωνα με ορισμένους συμφωνημένους κανόνες, και με ισοδύναμα όπλα, προς επανόρθωση προσβολής ή προς επίλυση διαφοράς. Κατά τον Μεσαίωνα, τη μ. μπορούσε να την επιβάλει ο δικαστής ως μέσο απόδειξης. Απαγορεύτηκε από τον πάπα Ιούλιο B’, το 1508, και από τους ποινικούς νόμους των νεώτερων κρατών. Ο ελληνικός Π.Κ. (άρ. 316-321 και 473) τιμωρεί την πρόκληση σε μ., καθώς και την αποδοχή, με φυλάκιση έως 6 μήνες· βαρύτερα τιμωρείται η μ. «δι’ όπλων» (6 μήνες τουλάχιστον) και ιδιαίτερα αν είχε συμφωνηθεί «μέχρι θανάτου» (1 έτος τουλάχιστο). Αν προκλήθηκε θάνατος, επιβάλλεται, ανάλογα (κατά τα παραπάνω) φυλάκιση τριών χρόνων ή κάθειρξη. Αν παραβιάστηκαν οι όροι της μ. και προκλήθηκε τραύμα ή θάνατος, εφαρμόζονται οι διατάξεις περί σωματικών βλαβών ή ανθρωποκτονίας. Ελαφρότερη είναι η ποινή (μέχρι 1 έτος), όταν οι μονομαχούντες είχαν πάρει προφυλακτικά μέτρα, που αποκλείουν τον κίνδυνο ζωής. Οι μάρτυρες και οι βοηθοί (όσοι δάνεισαν όπλα, χώρο κλπ.) τιμωρούνται ως συνεργοί (εκτός αν παρίστανται ως γιατροί). Σε φυλάκιση έως 6 μήνες τιμωρεί ο Π.Κ. και τα πρόσωπα που διεγείρουν, εκ προθέσεως, άλλους σε μ. Τέλος, προβλέπεται επιβολή ποινής φυλάκισης έως 3 μηνών στον διευθυντή εφημερίδας ή περιοδικού που δημοσιεύει άρθρα σχετικά με μονομαχίες (εκτός αν πρόκειται για απλή αναγγελία θανάτου από μ. ή αναφέρεται σε μονομαχίες που έγιναν άλλοτε). Αρμόδιο δικαστήριο προς εκδίκαση του αδικήματος της ανθρωποκτονίας σε μ. είναι το Εφετείο λόγω της ειδικής μέριμνας για την καταπολέμησή της, μετά από χρόνια συνήθεια και αποδοχή από τη μεριά της πολιτείας και της κοινωνίας.
* * *(ΑΜ μονομαχία, Α ιων. τ. μουνομαχίη) [μονομάχος]μάχη μεταξύ δύο αντιπάλων ατόμων ή ομάδων («η μονομαχία τού Έκτορα και τού Αχιλλέα»)νεοελλ.1. αναμέτρηση, ανταγωνισμός2. συναγωνισμός, άμιλλα3. ένοπλη αναμέτρηση δύο ατόμων παρουσία μαρτύρων, μετά από κοινή συναίνεση για επίλυση διαφοράς τουςαρχ.1. επίδειξη μονομάχων («ἐπιτελεσθέντων δὲ τῶν ἀγώνων καὶ μονομαχιῶν», Πολύβ.)2. ο τίτλος τής Γ ραψωδίας τής Ιλιάδας.
Dictionary of Greek. 2013.